O nagrodach za odkrycia zabytków archeologicznych raz jeszcze!
Temat poruszany na PZE News wielokrotnie, ostatnio głównie w kontekście przepisów ustawy z dnia 13 lipca 2023 i całkowicie absurdalnych kosztów wdrożenia przepisów związanych z przyznawaniem nagród za odkrycia archeologiczne.
W skrócie przypomnijmy, Ministerstwo w swoich wyliczeniach starało się przekonać wszystkich, że za każdy znaleziony zabytek archeologiczny państwo będzie zobligowane do wypłaty znalazcy nagrody pieniężnej średnio w wysokości 11680 zł., na podstawie średniej nagród przyznanych w ciągu ostatnich 5 lat. Oczywiste jest, że to manipulacja. Ministerstwo nigdy nie przyznawało nagród pieniężnych i to w takich wysokościach za przedmioty jakie posłużyły za podstawę wyliczeń kosztów nagród dających w sumie kosmiczną kwotę 14,7 mld złotych. Szerzej pisałam o tym w publikacji: Kosmiczne wyliczenia Ministerstwa Kultury dotyczące nagród za zabytki archeologiczne
Dzisiaj mogę natomiast pokazać wam jak naprawdę wyglądały nagrody i za jakie konkretnie zabytki zostały one przyznane w ciągu ostatnich pięciu lat. Informacje te pozyskałam z MKiDN 11 kwietnia br. Przy okazji warto odnotować, że ostatni rok był rzeczywiście wyjątkowy pod względem ilości i wysokości przyznanych nagród, co znacząco wpłynęło na podniesienie średniej wysokość przyznanych nagród. Ministerstwo w ostatnim roku postarało się zakończyć postępowania, które ciągnęły się przez ładnych kilka lat.
Wśród odkryć za jakie rzeczywiście przyznano nagrody nie znajdziecie oczywiście pojedynczych monet takich jak „boratynki” i podobnych oraz innych pojedynczych znalezisk, na które powoływało się w swoich wyliczeniach Ministerstwo uzasadniając swój sprzeciw dla ustawy z 13 lipca 2023 r.
TABELA NAGRÓD 2020-2024
Jedną z nagród ujętych w tabeli za 2024 r. (wyodrębniona szarym kolorem) jest nagroda przyznana za inny zabytek ruchomy niż archeologiczny. Jest to dopiero druga od 2017 r. nagroda przyznana za taki zabytek, pomimo istnienia od 2015 r. przepisów ustawy o rzeczach znalezionych, które dotyczą zabytków i materiałów archiwalnych oraz dotyczą bezpośrednio poszukiwaczy działających z pozwoleniem konserwatora zabytków. To świadczy o tym, że konserwatorzy nie kierują wniosków o przyznanie nagród za każdy znaleziony zabytek tylko za taki, który zgodnie z przepisami ma znaczącą wartość naukową, historyczną lub artystyczną.
Na zakończenie przypominam jakimi konkretnymi zabytkami posłużyło się Ministerstwo manipulując co do kosztów nagród za zabytki archeologiczne, mnożąc je przez średnią wysokość nagród oraz hipotetyczną ilość pozyskanych w roku zabytków archeologicznych. W nawiasach wpisaliśmy ich wartość rynkową dla porównania z tą rzekomą nagrodą w wysokości 11 680 zł.
Porównując tabelę zabytków za jakie rzeczywiście przyznaje się nagrody z tabelą zabytków za jakie Ministerstwo miałoby rzekomo po zmianie przepisów przyznawać nagrody w sposób oczywisty widać kłamstwo!
ZESTAWIENIE 63 ZABYTKÓW ARCHEOLOGICZNYCH Z UZASADNIENIA KOSZTÓW NAGRÓD

Na zdjęciu brakteaty ze skarbu odkrytego w 2022 r. przez psa Kajtusia, za który przyznano jedną z nagród w 2024 r.- źródło: https://www.radiowroclaw.pl/articles/view/120082/Na-Dolnym-Slasku-znaleziono-skarb-Mozna-go-objerzec
Dla PZE opracowała Joanna Kaferska-Kowalczyk