Polski Związek Eksploratorów informuje, że sukcesem Związku zakończyły się negocjacje z Lasami Państwowymi, których następstwem jest Zarządzenie Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych „w sprawie udostępnienie gruntów leśnych do badań archeologicznych i/lub działań polegających na poszukiwaniu zabytków i innych przedmiotów przy użyciu urządzeń elektronicznych i technicznych związanych z naruszaniem gleby”. W Zarządzeniu tym zostało uwzględnionych większość postulatów zaproponowanych przez PZE.
Przypomnijmy. Nieformalne rozmowy z Lasami Państwowymi rozpoczęły się kilka miesięcy temu, po sygnale od jednego z poszukiwaczy, że planowane jest nowe zarządzenie Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. W skład „grupy roboczej”, która podjęła negocjacje z Lasami weszli: Artur „Saper” Troncik i prezes PZE, Jacek Wielgus.
W początkowym projekcie Zarządzenia zaproponowanym przez Lasy Państwowe pojawiły się punkty, których jako PZE nie mogliśmy zaakceptować. Przykładowo. Zapis mówiący o tym, że najpierw będzie wymagana zgoda WKZ.
Dotychczas dużym problemem był też zapis mówiący o tym, że nadleśnictwa odpowiadały za osoby, którym wydają zgody. I w wielu przypadkach, z tego powodu, odmawiały. Nam udało się wynegocjować aby do zgody o udostępnienie gruntów leśnych dopisać, że jest to udostępnienie gruntów leśnych w celu poszukiwań a nie zgoda na poszukiwania. To spowoduje, że chętniej będą wydawać zgody. Zwracamy uwagę na tę kwestię, ponieważ dotychczas leśnicy nie chcieli wydawać pozwoleń na poszukiwania z obawy, że będą musieli odpowiadać prawnie za zachowanie poszukiwacza w lesie np. gdy na poszukiwacza spadnie drzewo, lub dokona innych szkód. Należy też podkreślić, że naszym postulatem – uwzględnionym przez Lasy Państwowe – było rozróżnienie poszukiwania zabytków od innych przedmiotów, które zabytkami nie są. Dzięki temu, w niektórych przypadkach, na poszukiwanie wystarczy tylko zgoda Lasów Państwowych.
Będzie natomiast wymagany opis tego, co i w jaki sposób poszukiwacz będzie robił w lesie. Choć w zarządzeniu nie jest napisane wprost wymagane będzie też informowanie leśniczego o wejściu na teren danego fragmentu lasu.
Wielokrotne spotkania i negocjacje z Lasami Państwowymi zaowocowały tym, że wydanym 13 lipca 2018 r. „Zarządzenie Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych w sprawie udostępnienie gruntów będących w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe leśnych do prowadzenia badań archeologicznych i/lub działań polegających na poszukiwaniu zabytków i innych przedmiotów przy użyciu urządzeń elektronicznych i technicznych związanych z naruszaniem gleby” uwzględnione zostały postulaty zaproponowane przez Polski Związek Eksploratorów.
Jednolity wzór wniosku
Najważniejsza kwestia, którą udało się osiągnąć w rozmowach z Lasami Państwowymi, to wypracowanie jednolitego wzoru wniosku „o udostępnienie gruntów leśnych do badań archeologicznych i/lub działań polegających na poszukiwaniu zabytków i innych przedmiotów przy użyciu urządzeń elektronicznych i technicznych związanych z naruszaniem gleby”, który będzie obowiązywał we wszystkich nadleśnictwach w Polsce.
Dzięki ujednoliceniu wzoru, poszukiwacze zaoszczędzą czas i nie będą narażeni na niepotrzebny stres wynikający z niedostarczenia wszystkich dokumentów potrzebnych do wydania wniosku.
Wzór takiego wniosku oraz jak należy go prawidłowo wypełnić, już wkrótce pojawi się na naszej stronie internetowej.
„Vademecum zachowania się w lesie”
Drugą ważną sprawą, która pojawiła się w trakcie rozmów PZE z Lasami Państwowymi była kwestia zachowania się poszukiwaczy w lesie. Lasy Państwowe zwróciły bowiem uwagę, że nie wszyscy detektoryści potrafią się właściwie zachować w lesie. Dlatego podczas negocjacji, jako PZE zaproponowaliśmy, że dla naszych członków zorganizujemy szkolenia, takie swoiste „vademecum zachowania się w lesie”. Szkolenie takie będzie się odbywać na podstawie konspektów, które PZE wypracuje wspólnie z Lasami Państwowymi.
Dzięki takim szkoleniom i legitymacji członkowskiej PZE (którą każdy po odbyciu szkolenia otrzyma), poszukiwacz, który z wnioskiem i legitymacją PZE pojawi się u danego nadleśniczego, będzie potraktowany jako osoba, która wie jak się zachować w lesie. W tej kwestii zostanie wkrótce wydany wspólny komunikat PZE i Generalnego Dyrektora Lasów Państwowych.
Potrzeba wspomnianych szkoleń wynika z faktu, że nasza pasja – pasja poszukiwaczy – jest hobby, które najbardziej ingeruje w las i grunty leśne.
Poszukiwacze nie będący członkami PZE będą musieli indywidualnie przekonać leśniczego, że wiedzą jakie są zasady zachowania w lesie podczas prowadzenia poszukiwań.
Dodatkowym elementem porozumienia z Lasami Państwowym – ze strony PZE – jest informowanie przez poszukiwaczy nadleśnictw o sidłach oraz wnykach kłusowniczych znalezionych w lasach i niszczenie ich. Z kolei po zakończeniu poszukiwania przywracanie terenu do stanu zastanego.
Zarządzenie nie zmienia Ustawy
Należy podkreślić, że dokument wydany przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych jest Zarządzeniem, które w żaden sposób nie zmienia Ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach. Z tego względu cały czas obowiązuje art. 30 tej Ustawy, czyli ostateczna decyzja co do zgody należy do nadleśniczego, ale będzie się można od niej odwołać a odmowa będzie wymagała stosownego uzasadnienia.
Treść wspomnianego Zarządzenie Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 13 lipca 2018 r. jest dostępna tutaj.
Obecnie Polski Związek Eksploratorów jest w trakcie przygotowywanie umowy o współpracy pomiędzy PZE a Generalną Dyrekcją Lasów Państwowych. O szczegółach poinformujemy wkrótce.
Zarząd
Polskiego Związku Eksploratorów